9 Sorun 9 Çözüm

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’a sunulan dosyanın ayrıntıları şöyle;

1-SORUN : 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa bağlı olarak 11 Haziran 2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ nin “Yetki Belgesi Almak ve Yenilemek İçin gerekli belgeler” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkra ( c ) bendinde “Ticaret Odaları ve sanayi odaları veya esnaf ve sanatkarlar odaları veya zıraat odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren belge” isteneceği düzenlenmiştir. Federasyonumuza bağlı Odalarımızın üyesi bulunan taşımacı esnafı, yetki belgelerinin alınmasında bir takım zorluklar yaşamaktadırlar.

Bakanlığa bağlı en son Gaziantep’te açılan Bölge Müdürlüğü ile birlikte 13 tane Ulaştırma bölge müdürlüğü bulunmaktadır. Pek çok ilimiz yetkisi dahilinde bulunduğu ilgili Bölge Müdürlüğüne uzak mesafede olup, esnafın Yetki Belgesine ilişkin işlemlerini yapmak için Bölge Müdürlüklerine ulaşması zor olmaktadır.

Ülkemizin coğrafi yapısı, iklim koşulları da dikkate alındığında, mesleğin özelliği gereği devamlı araçları ile gerek yük, gerekse yolcu taşımacılığı yapan esnafın uzak mesafedeki Bölge Müdürlüklerine ulaşması imkansız hale gelmektedir. Bu nedenle Yetki belgesine ilişkin süreyle ilgili yapılması gereken işlemler zamanında yapılamamakta ve bu nedenle de hak kaybı yaratmaktadır.

ÇÖZÜM : Esnaf ve sanatkar odalarına kayıtlı bulunanların bu kanun ve yönetmelik kapsamında yapacakları faaliyetlere ilişkin almaları zorunlu olan Yetki belgelerinin kayıtlı oldukları Odalardan almaları sağlanmalıdır. Böylece mevcut uygulamada ticaret odaları tarafından verilme işlemlerinde yaşanan aksamalar önlenecek olup, Meslek Odalarının kanundan kaynaklanan hizmet ve görevlerini yerine getirmeleri de sağlanmış olacaktır.

2-SORUN :SRC belgelerinin verilmesinde bu güne kadar yapılan uygulamaların beklenen yararı sağlamadığı bir gerçektir. Herkesin şoförlük yapacağı bir zemin oluşmuştur.

ÇÖZÜM :Şoförlere ilişkin belge düzenleme işlemlerinde yetkinin Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonuna verilmesi yönünde mevzuat düzenlemesi yapılmalıdır.

3-SORUN :İlgili mevzuata göre, denizlerde yük ve yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunanlardan, deniz ticaret odasına kayıt olanlar ÖTV'siz akaryakıt alabilirlerken, esnaf ve sanatkarlar odasına kaydolanlar bu imkandan yararlanamamaktadırlar. Bu durum da eşitsizliğe ve haksız rekabete neden olmaktadır.

ÇÖZÜM :01.07.2003 tarih ve 2003/5868 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararın 1 inci maddesinde; Türk Uluslararası Gemi Siciline ve Milli Gemi Siciline kayıtlı, kabotaj hattında yük ve yolcu taşıyan gemilere, ticari yatlara, hizmet ve balıkçı gemilerine verilecek akaryakıtın özel tüketim vergisi tutarı sıfıra indirilmiştir.

ÖTV siz alınan akaryakıtın bu imkandan faydalananlarca, aynı zamanda karayolundaki taşımacılıkta da kullanıyor olması, taşımacı esnafını mağdur etmekte, haksız rekabet yaratmaktadır. Bu itibarla, konunun bir an önce çözülmesi ve aynı haklardan karayolunda taşımacılık yapan taşımacı esnafının yararlanmasının sağlanması gerekmektedir.

4- SORUN : 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında taşımacılık yapan C2 yetki belge sahipleri, haksız rekabete neden olmaktadır.

ÇÖZÜM : Bu belge ile Uluslararası ticari eşya taşımacılığı yapmakta iken, daha sonra yapılan bir değişiklik ile, yurtiçi ticari eşya taşımacılığı yapma yetkisi de verilmiştir. Uluslararası taşımacılık yapan bu araçlar yurt dışına çıktıklarında dönüşlerinde yüksek kapasiteli tanklarına ucuz mazot alarak yurt içine getirerek K1 yetki belgesi ile yurtiçi taşımacılığı yapan kamyoncu esnafımıza karşı haksız bir rekabet oluşturmaktadırlar.

Bu nedenle, C2 yetki belge sahiplerine sonradan verilen yurtiçi eşya taşımacılığı yetkisinin kaldırılması sağlanmalıdır.

5- SORUN : Kamyoncularının kurdukları Taşıyıcı Kooperatiflerin K1 yetki belgesi almak için en az 3 adet özmal birim taşıta (azami yüklü ağırlığı 110-Ton) sahip olmaları istenmektedir.Taşıyıcı Kooperatiflerin bir çoğunda 3 adet özmal taşıt bulunmamaktadır. Ayrıca, K1 yetki belgesi alma imkanı bulunan kooperatiflere, üyeleriyle sözleşme yaparak onlara ait araçları Taşıt Kartında gösterme yetkisi verilmemektedir.Bu nedenle taşıyıcı kooperatiflerin kurumsallaşması, üyeleri adına yük bulma ve taşıma taahhütlerine girme teşebbüsleri önlenmektedir.

ÇÖZÜM : Taşıyıcı Kooperatiflerinin bir adet özmal taşıta sahip olmaları yeterli sayılarak K1 yetki belgesi almalarına, üyeleriyle sözleşme yapmak suretiyle onlara ait taşıtları Taşıt Kartlarında gösterme yetkisi verilmelidir.
6-SORUN : Taksi, minibüs, servis aracı, kamyonet, kamyon, çekici ve otobüs gibi ticari araçların Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Primleri (Trafik sigortası) nakliyeci esnafının ödeme gücünü aşacak oranda yükseltilmiştir. Hazine Müsteşarlığı Sigortalar Genel Müdürlüğü’nce belirlenen sigorta primleri, son yıllarda sigorta şirketleri zarar ediyor diye sigorta şirketleri tarafından belirlenmekte ve astronomik rakamları bulan miktarlar esnafın sırtına yüklenmiş bulunmaktadır.

ÇÖZÜM : Anayasamızın 173.maddesinde ifadesini bulan ‘’Devlet esnaf ve sanatkarı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır’’ hükmüne göre eskiden olduğu gibi sigorta primlerinin Sigortalar Genel Müdürlüğünce, esnafın gelir seviyesine göre adil ve ödeme gücüne uygun limitlerde tespit edilmesi gerekmektedir.

7-SORUN : Yurtiçi eşya taşımacılığında Ton x Kilometre esasına göre Taban Fiyat uygulanmaması sebebiyle kamyoncu esnafı; akaryakıt, yağ, lastik, yedek parça, bakım ve onarım gibi işletme giderlerini karşılayamaz durumdadır.Sosyal güvenlik primlerini, sigorta primlerini, vergisini ve diğer zorunlu giderlerini karşılayamaz haldedir.

ÇÖZÜM : Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının, yurtiçi yolcu taşımacılığında olduğu gibi yurtiçi eşya taşımacılığında da Ton x Km. esasına göre taban fiyat belirlenmesi, bu tarifenin her altı ayda bir girdilerdeki artışlar dikkate alınarak yenilenmesi gerekmektedir.4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği bu yetkiyi adı geçen Bakanlığa vermektedir.

8-SORUN : Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2013/KDGM-02Yolcu genelgesinde şehir içi taksilerin “Yetkilendirilmiş oldukları belediye sınırlarından bu sınırların dışındaki herhangi bir noktaya tek yönlü (gidişi dolu-dönüşü boş) olarak” taşıma yapmak zorunda bulunmaları uygulamada sıkıntı yaratmaktadır.

Bilhassa mesleklerinin icrasında taksi hizmeti almak isteyen vatandaşlarımız ve yurt dışından ülkemize gelen turistler bu sıkıntıyla karşılaşmakta ve şikayette bulunmaktadırlar. Ülkemize gelen yabancı ülke vatandaşları, ülkemizde ziyaret edecekleri yerlere karayolu ile taşınmalarında genellikle taksi taşımacılığını tercih etmektedirler. Ancak, yukarıdaki düzenlemeler kapsamında, yolcu gitmek istediği yere götürülmekte, aynı gün geriye dönüşlerinde getirilememektedirler.

Öte yandan, günümüz çalışma koşullarında pek çok meslek sahibi zamandan ve iş verimliliğinden yararlanmak için, farklı il veya ilçelerdeki görevlerini ifa için, taksi ile yolculuk yapmaktadır. Ancak yine mevcut mevzuat gereği olarak, aynı gün işini bitirip aynı taksi ile geriye dönememektedir

ÇÖZÜM : Büyükşehir Belediyeleri/Belediyeler tarafından yetkilendirilmiş şehir içi ticari taksilerin yetkilerinin geçerli olduğu belediye sınırlarının dışına çıkmaları, aynı yolcuyu taşımaları ve kalkış noktasında gerekli belgenin düzenlenmesi şartıyla çift yönlü (gidişi dolu-dönüşü dolu) olarak, sağlanmalıdır.

9-SORUN : Şoförler Odalarının üyeleri bulunan ve merkezi adresi köy veya belde olan çok sayıda taşımacı esnafının D4 yetki belgelerine ilişkin şartları mevcut koşullarda yerine getirmeleri mümkün bulunmamaktadır. Bu kapsamda bulunan pek çok taşımacı esnafı bu belgeyi henüz alamamışlardır.

ÇÖZÜM :Merkezi adresi köy veya belde olan gerçek kişilerin; köyden/beldeden köye/beldeye veya köyden/beldeden ilçe/il merkezine veya bunların aksi istikamette yapılacak yolcu taşımalarında;

1- İlgili il ve ilçe trafik komisyonlarından “GÜZERGAH İZİN” belgesi almaları,

2- “Zorunlu Karayolu Mali Sorumluluk Sigortası” ve “Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası” yaptırmaları” koşuluyla bu taşımalarda, D4 yetki belgesi aranmaması sağlanmalıdır.