Isparta’nın Deprem Gerçeği

İl Afet Acil Durum Müdürü Muhammet Arabacı, Isparta’da yeni yapılan binaların güçlü olduğunu ancak eski yapılara güvenemediklerini söyledi.

İl Afet Acil Durum Müdürü Muhammet Arabacı, 1999 yılından itibaren günümüze kadar yapılan evlerin deprem ve inşaat yönetmeliğine uygun olduğunu belirterek, Marmara depreminden önce yapılan binalarından güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.

Isparta’da deprem riskini vatandaşa aşıladıklarını ifade eden Arabacı: “İlimizde çok katlı binalar yada plazalar yok. Şehrimiz düzenli bir şehir” dedi.

ÖNLEMLER

Arabacı, ayrıca deprem öncesinde alınacak önlemleri de açıkladı.

“Yerleşim bölgeleri titizlikle belirlenmelidir. Kaygan ve ovalık bölgeler iskana açılmamalı, Gevşek toprağa sahip meyilli yerlere ev yapmamalıdır. Yapının genel ve deprem güvenliğine dikkat edilmelidir. Yapı Tekniğine ve İnşaat Yönetmeliğine uygun, sağlam olarak yapılmalıdır. Tüm bireylere, “Deprem, Alınacak Önlemler ve İlk Yardım” konularında gerekli olan bilgiler verilmeli, beceriler kazandırılmalıdır. İmar planında konuta ayrılmış yerler dışındaki yerlere, dik yarların yakınına, dik boğaz ve vadilerin içine, çok kar yağan ve çığ gelen yamaçlara ev ve bina yapılmamalıdır. Mevcut binaların dayanıklılığı arttırmalıdır.

Sigorta sistemine dahil olunmalıdır. Ev satın alırken yukarıda belirtilen konular göz önünde bulundurulmalıdır. Sorumluluk taşıyan her birey; aşağıdaki konularda bilgi ve beceri sahibi olmalıdır:

Ülkemizde her an deprem olabilir. Her birey “Depremle Yaşamayı Öğrenmek” zorundadır. Bu nedenle “Deprem Öncesinde, Sırasında ve Sonrasında Alınması Gereken Önlemler” konusunda bilgi ve beceri sahibi olunmalı, gerekli tedbirler alınmalıdır. Olaylar karşısında bilinçli ve soğukkanlı davranıldığı taktirde olumsuzluklar en az zararla atlatılacaktır.

Evlerde, okullarda ve işyerlerinde, içinde bulunanların güvenliğinin sağlanabilmesi ve kargaşalıkların önlenebilmesi için “Deprem Güvenlik Planı”, “Tahliye Planı” ve “Deprem Sonrası Buluşma Planı” yapılmalıdır. Planlar gereği, bilinmesi gereken bilgiler ve alınması gereken önlemler sağlanmalıdır. Bulunulan ortamda deprem olması halinde: nerelere, ne şekilde sığınılacağı, ne şekilde hareket edileceği, nereye, ne şekilde tutunulacağı bilinmelidir.

Evlerde, okullarda ve işyerlerinde değişik büyüklükteki depremlere karşı senaryolar hazırlanmalı, zaman zaman tatbikatlar yapılarak hazırlıklı olunmalıdır.

Yangın, gaz kaçakları, su ve kanalizasyon borusu patlamalarına karşı gerekli tedbirler alınmalıdır. Yataklar; sabitlenmemiş devrilebilecek elbise dolabı, raf vb. eşyalar ile pencerelerden uzakta yerleştirilmeli, gece yatarken oda kapıları açık bırakılmalı, kapı arkasına yatak, yorgan, halı vb. malzemeler konulmamalı, cam kırılmalarının vereceği hasardan korunmak için perdeler kapalı tutulmalıdır. İlk yardım kurslarına katılımları sağlanmalı, gerekli bilgi ve beceriler kazanılmalıdır.

Ev, okul ve işyerlerindeki elektrik, gaz, su şebekelerinin gerektiğinde kapatılabilmesi için ana şalter ve vanaların yerleri ve nasıl kapatılacağı öğrenilmelidir. Yangın söndürme cihazlarının nasıl kullanılacağı öğrenilmeli, evlerde de bu cihazların bulundurulması sağlanmalıdır. Hiçbir yerden yardım alınmaksızın 72 saat (Üç gün) veya daha uzun bir süre boyunca, evlerde, yurtlarda, işyerlerinde ve arabalarda hayatta kalma mücadelesini vermeye hazırlıklı olunmalıdır. Gerekli olan malzemeler depolanmalıdır. Deprem sırasında denizde meydana gelebilecek dalgalar, özellikle deniz kenarında yaşayanlar için tehlike yaratabilir. Gerekli önlemler alınmalıdır.

Mahalle haritası edinilmelidir. Yerleşim birimlerine en yakın hastane, eczane, itfaiye, polis noktası, ambulans yükleme noktaları önceden öğrenilmelidir. Acil durum yetkililerine (Sivil Savunma, İtfaiye, Kurtarma Ekipleri, Asker, Polis… ) güvenilmeli, çocuklara bu kuruluşların önemi, telefon numaraları ve telefonla nasıl arayacakları öğretilmelidir. Aktif bir sivil savunma teşkilatı oluşturabilmek için görevlilere başvurulmalıdır. Bu amaçla kurulmuş gönüllü kuruluşlar teşvik edilmelidir. Ailede bulunan yaşlı, hasta ve özürlü kişilere nasıl yardım edileceği planlanmalıdır.

Resmi ve özel büyük kuruluşlarda “Acil Kurtarma Ekipleri” oluşturulup eğitilmeli ve gerçek senaryolara göre tatbikatlar yapılmalıdır. Her sokak, site ya da apartman sakinleri deprem öncesinde içerisinde jeneratör, beton kırma, demir kesme, kaynak, kriko gibi alet ve makinelerin bulunduğu kulübeleri açık alanlara inşa ettirmeli, aletlerin periyodik kontrollerini yapmalı ve çalışır durumda tutmalıdır. Ayrıca önceden yeraltı içme suyu deposu da inşa ettirilmelidir. Bina ve çevresine ait yönlendirici ve bilgi veren krokiler yerleştirilmelidir. Deprem bölgeleri için ayrıntılı veri tabanları (Bina sayısı, nüfus, jeoloji, jeomorfoloji, yol, şehir, nüfus haritaları vb.) oluşturulmalıdır. Her birey için, acil durumlarda ihtiyaç duyabileceği malzemelerin bulunduğu kişisel acil durum çantası hazırlanmalı, kolayca ulaşılabilecek yakın bir yerde her an hazır bir şekilde bulundurulmalıdır.

KİŞİSEL ACİL DURUM ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKEN MALZEMELER:

Taşınabilir pilli radyo ve yedek pilleri, El feneri ve yedek pilleri, Düdük İlk yardım çantası ve kitapçığı, Sürekli kullanılan özel ilaç, Yiyecek (Bisküvi, konserve, kurutulmuş meyve, meyve suları...) Şişe su, Mendil, Tuvalet kâğıdı, temizlik malzemeleri, Telefon kartı, Bir miktar para Battaniye, Eldiven, giyecek (iç çamaşırı, çorap, hırka ya da kazak), ayakkabı,

Not: Yiyecek ve sular belli aralıklarla yenileri ile değiştirilmelidir. Varsa, cep telefonlarının şarjlı olarak yakında bulundurulmasına özen gösterilmelidir. Ev, okul ve işyeri içinde güvenliği sağlamak için “Deprem Güvenlik Planı” yapılmalıdır.

DEPREM SIRASINDA YAPILACAK İŞLER
Bina içinde: Sakin olunmalıdır. Depremin başladığı ve sarsıntıların hafif olduğu dönemde, deprem öncesinde belirlenen önlemler hatırlanmalıdır. Bina içinde çıkış yakındaysa, deprem anında 10-15 saniye içinde bulunulan yerden açık güvenli bir alana derhal çıkılabiliyorsa, kaçılmalıdır.

 Çıkış yakın değilse, açık güvenli bir alana derhal kaçılamıyorsa, bulunulan mekânda; kesinlikle koşulmamalı. Mümkünse Acil Durum Çantası alınarak daha önceden belirlenmiş olan güvenli ve hayat üçgeni oluşturulabilecek bir yere (sağlam bir masa, sıra, dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, çekyat, içi dolu sandık, para kasası, kalorifer petekleri, döküm küvet, mutfak tüpü, fırın, çamaşır-bulaşık makinelerinin vb. YANINA) yakında bulunan yastık, kitap... vb. malzeme ile baş korunarak ya da baş iki el arasına alınarak cenin pozisyonunda uzanılmalıdır. Bir yere de tutunmaya çalışılmalıdır.

Genel ve deprem güvenliği olan sağlam binalarda; bilhassa küçük hacimli odalarda iki duvarın birleştiği köşelere, kolon-kiriş altlarına, kapı eşiklerine ya da masa sıra vb. altlarına cenin pozisyonunda uzanılmalıdır. Derin derin nefes alınarak sakinleşmeye çalışılmalıdır. Yer sarsıntısı durana kadar saklanılan yerden çıkılmamalıdır. (En az 60 saniye ) Sabitlenmemiş ve devrilebilecek eşyalardan uzak durulmalıdır.

Merdivenlerden, balkonlardan, asansörlerden ve sütunsuz geniş sahanlı yerlerden uzaklaşılmalıdır. Ev içinde güvenli bir yere saklanılamıyorsa, pencerelere sırt dönük ve yukarıda sayılan sabitlenmemiş, devrilebilecek eşyalardan uzakta sırtı onlara dönük olmak suretiyle, yere diz çömülmeli, yakında varsa-yastık, battaniye, elbise, kitap ve bunun gibi, dirseklerle yüz korunarak, eller boynun arkasında birleştirilmeli baş ve boyun korunmaya çalışılmalıdır. Gazla ve elektrikle çalışan aletler (soba, ocak, fırın vb.) açıksa, kapatılmalıdır.

Kapatılamıyorsa, bu aletlere yakın olan kişilere, kapatmaya çalışmaları, fişleri prizden çekmeleri söylenmelidir. Mümkünse ana musluk kapatılmalı, ana sigorta gevşetilmelidir. Uykuda iken depremin olması halinde; derhal yatağın yanına uzanılmalıdır. Yataktan kalkmak mümkün olmazsa, şiltenin altına girilmelidir. Tekerlekli sandalyede oturanlar, tehlike anında tekerleklerini kilitleyip, baş ve boyunlarını varsa, yakındaki yastık, minder, kitap vb. ile, yoksa elleri ile korumaya çalışmalıdır. Çıplak ayakla dolaşılmamalıdır.

Yerdeki cam kırıkları vb. ayakları yaralayabilir. Mümkünse tüm çıkış kapıları ve çok katlı binalarda yangın merdivenlerinin kapısı açık tutulmalıdır. Bulunulan mekânlar terk edilirken baş, bir çanta, kitap, minder, yastık vb. ile korunmalıdır. Asansörler kesinlikle kullanılmamalıdır. Asansörde iken deprem olması halinde, kat çıkış düğmesine basılarak katta durdurulmalı ve asansör hemen terk edilmelidir”