Libya’nın Gözü Türk İşadamlarında

Türk ve Libyalı işadamlarının yoğun ilgi gösterdiği toplantıdaki konuşmasında Libya Başkonsolosu Tarek El Azhari, yaşanan iç savaş ile binlerce konut, hastane ve kamu binasının büyük zarar gördüğünü, yeniden yapılanma sürecinde 19 milyar dolarlık yatırım planlandığını, aslan payının Türk işadamlarının olacağını söyledi.
Libya’nın yeniden yapılanma sürecinde ihtiyaç duyduğu sağlık, inşaat ve gıda ve sektörlerinde işbirliği fırsatları toplantısı, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA), Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) işbirliğinde Antalya’da gerçekleştirildi.

İşbirliği için önemli bir adım kabul edilen toplantıya, Libya Başkonsolosu Tarek El Azhari, Türkiye’deki Libyalı Hastalardan Sorumlu Devlet Yetkilisi Ez Eldeen Maliha, eski Bayındırlık Bakanlığı Türkiye Sorumlusu Türkiye’de yaşayan Ahmet Lakhoed, Türk Libya Dostluk Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Antalya Sorumlusu Haluk Atasoy, BAKA Antalya Yatırım Destek Ofisi (YDO) Koordinatörü Alaattin Özyürek, BAKA Isparta YDO Koordinatörü Ali Galip Bilgili ile Türk ve Libyalı işadamları katıldı.

Başarılı uluslararası organizasyonları gerçekleştiren BAKA, talep üzerine yeniden yapılanma sürecindeki Libya’ya yönelik ATSO ile birlikte program hazırladı. Libya yetkilileri ile Libya ve Türk işadamlarının buluştuğu ‘Libya İnşaat, Gıda ve Sağlık Sektörleri İşbirliği Toplantısı’nın açılış konuşmasında toplantının moderatörlüğünü de yapan Antalya YDO Koordinatörü Alaaddin Özyürek, BAKA'nın kurulduğu günden bu yana Antalya, Burdur ve Isparta'nın kalkınmasına katkı sağladığını, bölgedeki işadamlarının uluslararası yeni pazarlar bulmaya destek olduğunu hatırlattı.
Libya'nın yeniden yapılanmaya başladığını belirten Özyürek, “Libya'da inşaat, sağlık ve gıda alanında çok fırsatlar var. Özellikle hastane ihtiyacı da bulunmaktadır. Libya pazarına giriş konusunda nasıl bir yol izlenmesi gerekir bunları tartışacağız. Bu toplantıdan elde edilecek sonuçlar neticesinde Libyalı işadamları da buraya getirmeyi hedefliyoruz" dedi.

‘LİBYA'NIN KALKINMA ÇALIŞMALARINI DESTEKLİYORUZ’
ATSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Adnan Vücudi Özen ise, Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu petrol ve petrole dayalı yan ürün pazarında Libya’nın daima önemli bir paya sahip olduğunu, şu anda 200 Türk firmasının Libya’da devam eden işlerinin bulunduğunu söyledi. Yaklaşık 25 bin Türk vatandaşının Libya’da çalıştığını hatırlatarak Libya’nın kalkınma çalışmalarını desteklediklerini kaydeden ATSO Başkan Yardımcısı Özen, şöyle devam etti:

“Zaman zaman iki ülke arasında yaşanan bazı sıkıntılara rağmen Türkiye-Libya ticari ilişkileri her zaman devam edecektir. Libya’nın kalkınma çalışmalarını destekliyoruz. Libya’daki siyasi, idari ve ekonomik yapının değişim gösterdiği bu süreçte kuvvetli bağlarımızın devam edeceğine inancımız tamdır.”

‘DESTEKLERİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER’
Libya Başkonsolosu Tarek El Azhari, Libya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin tarihinin çok eskiye dayandığını hatırlattı ve savaş sırasında verdiği destekten dolayı Türk halkı ile Türk Hükümeti’ne teşekkür etti. Türkiye’nin son 10 yılda inanılmaz ilerleme kaydederek Ortadoğu ve dünyada yerini güçlendirdiğini belirten Başkonsolos Azhari, “Türk şirketleri çok büyüdüler ve dünyada ciddi yerlere geldiler. Libya’da bu şirketler için çok fazla büyük işler var” dedi.

Türkiye’nin Libya’da hastalanan ve savaşta yaralananlara büyük destek verdiğini ifade eden Başkonsolos Azhari, Libya’ya hastane, okul ve binalar kazandırdığını, Türk Hükümeti’nin Libya’ya 20 hastane yapmaya söz verdiğini ve bu hastanelerin 500 milyon dolara mal olacağını anlattı. 140’dan fazla Türk firmasının Libya’da çalıştığını ancak savaşta bu firmalarda aksamalar olduğunu ifade eden Azhari, yeni hükümetin 2 aya kadar kurulmuş olacağını ve 19 milyar dolarlık yeni yatırım planında aslan payının Türkiye’ye verileceğini söyledi. Azhari, “Yeni Libya hükümeti bu firmaların tekrar Libya'ya geri dönmesini ve başladıkları işleri bitirmelerini umuyor. Libya hükümeti eskisi gibi çalışmaya başladı ve güvenlikte de gayet iyi durumda" diye konuştu.

Türkiye’deki Libyalı Hastalardan Sorumlu Devlet Yetkilisi Ez Eldeen Maliha ise, Libya’daki savaş sırasında 85 binin üzerinde kişinin fiziki yaralanmaların dışında travmatik ve psikolojik olarak etkilendiğini belirtti. Bu hastaların tedavi sürecinde Türkiye’nin önemli bir rol üstlendiğini vurgulayan Ez Eldeen Maliha, bugüne kadar yaklaşık 13 bin hastanın tedavi amacıyla Türkiye’ye geldiğini, bunlardan 6 bininin tedavisinin tamamlanarak geri döndüğünü açıkladı. 2012 yılı sonuna kadar gelecek hasta sayısının 20 bini aşacağını ifade eden MALİHA, “Başta Antalya olmak üzere İstanbul, Ankara, İzmir, Kayseri, Bursa, Adana ve Eskişehir'de tedaviler gerçekleştiriliyor” dedi.

‘TÜRK MALLARINA GÖZÜ KAPALI ALINIYOR’
Türk işadamlarına Libya’da yapacakları işler hakkında referans olduklarını ve yol gösterdiklerini belirten Türkiye-Libya Dostluk Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Antalya Sorumlusu Haluk Atasoy da, Libya'da büyük iş imkanlarının bulunduğuna dikkat çekti.
Libya’da özellikle demir-çelik, cam, çimento, seramik gibi inşaat malzemelerine ihtiyaç duyulduğunu kaydeden, gıda maddesine başta süte talepleri bulunduğunu, Libyalılar’ın Türk mallarını gözleri kapalı aldıklarını ifade eden Türkiye-Libya Dostluk Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Atasoy, “Libya’da can güvenliğiyle ilgili sorun söz konusu değil. Libya’da şu anda inşaat sektöründe çok büyük bir açık bulunmaktadır. Savaş nedeniyle hastaneler ve konutlar büyük yara almış durumda. Dolayısıyla bunların onarımları ve yeniden hastaneler ile devlet kamu binaların yapılması söz konusu” dedi.
Psikolojik tedavi açısından Antalya'nın en avantajlı il konumunda olduğunu vurgulayan Atasoy, plastik cerrahi ve psikolojik tedavi alanlarına ilişkin çalışmaların devam ettiğini söyledi.

Libya eski Bayındırlık Bakanlığı’nın Türkiye Sorumlusu Ahmet Lakhoed ise, savaş döneminin Libya’daki konutlar, hastaneler ve kamu binalarında büyük hasarlar meydana geldiğini belirtti. Konut, hastane ve kamu binalarının inşasında Türk inşaat firmalarının rolünün olacağını ifade eden Lakhoed, hem fiziki hem de ruhsal tedavilere yönelik çok ciddi hastane yatırımlarına hem inşası hem de işletme açısından ihtiyaç olduğunu kaydetti.

Soru-cevap bölümünün ardından, Türk ve Libya tarafları ikili görüşmeler gerçekleştirdi. Taraflar işbirliği toplantılarının kısa süre sonra tekrarlanması ve karşılıklı ziyaretlerle işbirliğinin artırılması dileklerinde bulundu.