Bilgiç: Teşvikte Isparta’nın Hakkı Yenildi

Teşvikte Isparta’nın hakkının yenildiğini, teşvik için belirlenen kriterlerin sanayi ile ilgili bulunmadığını belirten Bilgiç, Komisyonda yaptığı konuşmada şunları söyledi:

“Sayın Bakanım, herhâlde sizce de malumdur, biraz Isparta’yı konuşacağız, bu yeni teşvik sistemini konuşmak istiyoruz. Tabii teşvik sistemine bir bütüncül açıdan baktığımızda, hakikaten üzerinde iyi çalışılmış, gerçekten emek verilmiş, bütün alanları kuşatan, tek bir sisteme dayanmayan bir yapı. Bununla ilgili emekleriniz için sizlere teşekkür ediyoruz ancak Sayın Bakanım, bu yeni teşvik sisteminde bölgeler belirlenirken yine Isparta mağdur edildi. Biliyorsunuz, bu 2011 SEGE parametrelerine göre yapılan değerlemede 21 'inci sırada Isparta yer aldı, tam kırılma noktasına denk geldi. Biz 21'inci sırada ikinci bölgedeyiz, 22'nci sıradaki il üçüncü bölgede yani nasıl bir değerlendirmeyle bu kırılma noktalarını tespit ettiniz? Bir kere, birinci merakımız o.

İkinci noktaya gelince, tabii bakıyoruz Sayın Bakanım, biz ikinci bölgede kimlerle beraberiz? Bir kere yani yakınımızdaki böyle gelişmemiş Burdur gibi, Afyon gibi illerle olan tabii ki komşuluğumuz da bizi biraz sıkıntıya sokuyor Sayın Bakanım da. Oraya gelmeden önce ikinci bölgede biz Kayseri, Konya, Sakarya, Adana, Denizli ve Aydınla -yani böyle seçilmiş olarak söylüyorum- beraberiz. Tabii bizden daha az gelişmiş bazı iller üçüncü bölgede toplanmışlar. Antep, Mersin, Burdur, Samsun, Trabzon, Manisa, Balıkesir, Karaman, bunlar da üçüncü bölgede yer alıyor. Dördüncü bölgeye geliyoruz, komşumuz Afyon baş sırada, yanında Kütahya, Kırıkkale, işte Malatya, Düzce falan diye devam ediyor.
Beşinci bölgeye bakıyoruz, hakikaten tekstilde önemli yerlerden bir tanesi olan Maraş'ı orada görüyoruz, öbür tarafta Erzurum'u görüyoruz.
Şimdi, Sayın Bakanım, Burdur il merkezi Isparta’ya 23 kilometre uzaklıkta, Afyon'un Dinar ilçesi bize 40 kilometre uzaklıkta komşumuz. Tabii, bir kere, her şeyden önce, hem yatırımlar açısından hem de siyaseten -ki daha önce biz Burdur'la beraber, Antalya'yla birlikte eski SEGE sisteminde ikinci bölgedeydik- işte bunların biri üçe, biri dörde gidince bizim orada düşmüş olduğumuz durumu da takdirlerinize ben arz ediyorum.

Şimdi, 2011 SEGE parametrelerine göre bu yeni tespit edildi. İşte parametrelerden 28 tanesi bırakıldı, yeni parametrelere geçildi. Şimdi, bu parametreleri bir gözden geçirmek gerekir diye diyorum ama belki Sayın Genel Müdürümüz bunları konuşmaya başlayınca "Yani bu SEGE parametreleri bizim işimiz değil, o Kalkınma Bakanlığının işi." diyecek ama sistem bir bütün. Siz de ekonominin dümenindeki bakanlıklardan, önemli bakanlıklardan biri, hem de önemli bir Bakanımızsınız. O zaman, sistemi bir bütün içerisinde değerlendireceğimiz için bunları bir görmemiz lazım.
Sayın Bakanım, şimdi, ben size Isparta’nın sanayisiyle ilgili bir iki bilgi vermek istiyorum ki siz Türkiye'de ilk defa biliyorsunuz bu sanayi envanterini çıkardığınız için duruma hepimizden aslında çok daha fazla hâkimsiniz. Şimdi, Isparta’da bir tane organize sanayimiz var Sayın Bakanım, 250 hektar üzerine kurulu, 82 parsel. Burada sadece 40 fabrika çalıyor şu an, 12 tanesi şu an kapalı, 14 tane inşaat var, 16 tane parsel boş. Ortalama olarak yıl bazında baktığımızda, burada 1.944 kişi çalışıyor koskoca organize sanayide. E, dışarıda 8-10 tane de büyük fabrika var diyeyim, işte Göltaş, ORMA, Isparta Mensucat gibi. Bunların da hepsini üst üste koyduğumuzda, sanayide çalışan insan sayısı Isparta’da 5 bini bulmuyor Sayın Bakanım.

Şimdi, şeye geliyorum, mesela aynı yerde olduğumuz Kayseri'ye bakıyorum. Kayseri'de 3 tane organize sanayi var. Bu organize sanayilerde binin üzerinde firmanın faaliyette olduğunu görüyoruz. Hepsini bırakıyorum, sadece bir grup, Boydak grubuna bakıyorum, 1,5 milyon metrekare kapalı alanda 15 bin kişi istihdam ediyor.
Şimdi, bizden daha az gelişmiş olan Antep'e geliyorum, 4 tane organize sanayi var; birinde 18, birinde 27, birinde 20, birinde 5 bin olmak üzere toplam 70 bin kişi çalıştırıyor, 690 tane de faaliyette olan firma var ama az gelişmiş, dördüncü bölgede.

E, Manisa'ya bakıyoruz yani şimdi Akhisar'daki ya da Turgutlu'daki organize sanayilerden şikâyet ediyor Sayın Berber ama Manisa'da da 4 tane organize sanayinin olduğunu, 5'incinin de yolda olduğunu görüyoruz, onun hazırlıklarının yapıldığını görüyoruz.
Biz, bir organize sanayiyi maalesef dolduramıyoruz Sayın Bakanım. Daha önceki teşvik sisteminde de biliyorsunuz bir 10 dolarla biz kalkınmada öncelikli yörelerin içerisinde yer alamadık ve büyük yatırımlarımızı kaçırdık.
Şimdi, bazı parametrelere bakıyorum, neydi parametreler? Şimdi, sağlık göstergeleri yani bu beş altı ayaklı, bunları söylememe herhâlde gerek yok yani istihdam, rekabetçi, yenilikçi kapasite, demografik durum, eğitim, sağlık, erişebilirlik, yaşam kalitesi, mali göstergeler. İşte bu 8 tane parametrenin üzerine oturdu.
Şimdi sağlık göstergelerine bakıyoruz: Hastane yatak sayısı, hekim sayısı, diş hekimi sayısı. Bu sayılar hani şu kadar kişi başına düşen falan değil, bu sayılar SEGE parametresi.

Şimdi, eskiden işte kontör montör vardı, onları bırakmışız. Burada şeye bakıyoruz, Internet bankacılığında aktif bireysel müşteri sayısı. 73,2'mişiz, işte Afyon 49, Burdur 64, biz 73,2 olarak burada ama herkes unutuyor ki 57 bin tane bende üniversite öğrencisi var. Şehrin nüfusu ne? 420 bin.

Şeye bakıyoruz, yüksek lisans ve doktora sahibi nüfusun artı 30 yaşa oranı yani iyi bir seviyedeyiz orada fakat bütün bunların yanında gerçek manada bir ekonomik gösterge olarak şunu görüyorum: Kırsal nüfus başına tarımsal üretim değeri. Afyon'da bu rakam 10.165, Isparta’da 17.596, Burdur'da 15.109. Şimdi, tek başına bunu aldığımızda, bizim ikinci bölgede, Afyon'un dördüncü bölgede olmasından daha tabii bir şey yok. Peki, kırsal nüfus başına temel üretim değerini alıyoruz da, tarımsal üretim değerini alıyoruz da bu sanayide kaç kişi çalışıyor, kaç tane fabrika var, acaba -işte Afyon'la karşılaştıralım- turizm potansiyeli nedir, jeotermalin Afyon'a yaptığı katkı nedir, bunları niye burada görmüyoruz Sayın Bakanım?

Isparta’da, gözümüz aydın olsun Sayın Bakanım, siz uzun zamandır gelmediniz, şimdi bir tane beş yıldızlı otelimiz var. Çok şükür, ilk otelimiz beş yıldızlı, yüzde 10 dolulukla çalışıyor, hatta yüzde 10'u bile tutturamıyorlar. Niye? Çünkü sanayi yok.